Página:Félix José de Augusta - Lecturas Araucanas.pdf/146

Esta página ha sido corregida
134
CUENTOS
36. Fei meu amutui al·ùtripa [1] ñi pu peñi meu. 36. Después se fué á (un lugar) lejos de sus hermanos.
Kureŋei. Kiñe pichi shuka meu məleiŋu. Rəf pofre ŋeiŋu. Se casó. En una casa muy pequeña vivían. Eran realmente pobres.
Fərenedəŋukefui ñi epu peñi meu: apochi dəŋun meu fəreneŋekefui pichike ketran. Pedía socorro á sus dos hermanos: con hablar mucho se le daba por favor un poco de granos.
„¿Chumam lesoŋeimi?“, piŋekefui? „¿Iñche ñi kudan meu kam moŋelnieuafuiñ?“, pikefoéyeu ñi pu peñi.“ „¿Para qué has sido un leso?“, se le decía siempre. „¿Yo con mi trabajo he de sustentaros?“, le solían decir sus hermanos.
Fei meu lladkùkefui, welu ŋillatuñmaukəlekefui Ŋənéchen meu. Solía afligirse por eso, pero siempre se encomendaba á Dios.
37. Fei meu káñpəle amui, kùdawi, ketrai. 37. Entonces se dirigió á otra parte, trabajó, barbechó.
Fei meu kiñe antù meu wewí kiñe acháwəll, ká antù meu ká wewí ká kiñe alka acháwəll. En un día ganó una gallina. el otro día un gallo.
Fei yetui ñi ruka meu. Fei məten niefui, doy nielai chem no rume. Los llevó á su casa. Eso no más tenía, fuera de eso no tenía absolutamente nada.
Welu Ŋənéchen peñieéyeu chumŋechi ñi parecemeken kom ke antù. Mas Dios le miraba como estaba padeciendo día por día.
Fei təfachi epu pofre kúrewen, rəf rumeñma pofre, niewelafuiŋu deumá ñi takuam, kom wərai ñi takuwe, ŋelafui doy chumŋechi ñi peaqel ñi takuam. Estos pobres esposos, de veras sumamente pobres, no tenían ya con que vestirse, sus vestidos estaban gastados todos y no había modo como encontrar vestuario.
Trufken meu iná kùtral umautukefui. En la ceniza, á orillas del fuego, solían dormir.
38. Fei meu fentren ñi parecemeken, femŋen kiñe antù akui
38. Estando él padeciendo tanto, un día llegó de repente
  1. Es palabra esdrújula.